Ιστορίας εικόνες

Η ΥΠΟ του Αλεξάνδρου Υψηλάντου, κήρυξις της Ελληνικής Επαναστάσεως, εις το Ιάσιον, υπήρξεν αποτέλασμα εκτιμήσεως τόσον της διεθνούς καταστάσεως , όσο και των ελληνικών και τουρκικών πραγμάτων. Εν τούτοις, τα δεδομένα επί των οποίων έστηρίχθη η επιτυχία του Υψηλαντικού κινήματος, απεδείχθησαν ανακριβή. Η «Διεθνής Τάξις», εκπροσωπουμένη υπό του Τσάρου της Ρωσσίας, Αλεξάνδρου του Α', άπεδοκίμασε την Ελληνικήν Επανάστασιν και επέτρεψεν εις την Τουρκίας να λάβη σειράν μέτρων, πολιτικών και στρατιωτικών, τα οποία ωδήγησαν εις την αποτυχίαν του κινήματος. Βεβαίως, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης, αναλόγως των δυνάμεών του, έπραξεν ό,τι ήδύνατο, διά την επιτυχίαν των σκοπών του. 'Αλλ' αι προϋποθέσεις είχον πλέον μεταβληθή. Τρείς τουρκικαί στρατιαί εκινούντο ήδη εναντίον του, ενώ οι μέχρι πρότινος σύμμαχοί του, τον εγκατέλειπον. Προ αυτής της καταστάσεως, απεδέχθη το σχέδιον του στενού και εμπείρου συνεργάτου του, του οπλαρχηγού Γεωργάκη Ολυμπτίου, να υπερφαλαγγίση τας τουρκικές δυνάμεις και να προσβάλη μίαν αποκεκομμένην από τάς άλλας τουρκικήν δύναμιν, εκ 2.000 ανδρών, εις το Βαλτέτσι. Δυστυχώς, το σχέδιον αυτό δεν κατέστη δυνατόν να εφαρμοσθή. Και τούτο, εξ υπαιτιότητος του φιλοδόξου Βασιλείου Καραβιά. Ο Καραβιάς, μέ μίαν δύναμιν εκ 500 ίππεων και με την υποστήριξιν των ανδρών του Ιερού Λόχου, τον διοικητήν του οποίου παρέσυρεν εις το εγχείρημά του, ήρχισε την επίθεσιν εναντίον του Δραγατσανίου προώρως, πριν ολοκληρωθή η όλη διάταξις των Ελληνικών δυνάμεων, ενεργών άνευ διαταγής. Και εις την αρχήν, οι Τούρκοι υπεχώρησαν. 'Αλλ' όταν αντελήφθησαν, ότι οι άντίπαλοί των ήσαν ολιγάριθμοι και απειροπόλεμοι, επεχείρησαν αντεπίθεσιν. Ηνάγκασαν τους ιππείς του Καραβιά να υποχωρήσουν και ευρέθησαν αντιμέτωποι των ανδρών του Ιερού Λόχου. Οι Ιερολοχίται – νέοι, ενθουσιώδεις "Ελληνες φοιτηταί και σπουδασταί των Παραδουναβίων ηγεμονιών – μολονότι τελείως απειροπόλεμοι, δεν υπεχώρησαν προ των Τούρκων «σπαχήδων». Παρέμειναν εις τας θέσεις των και έπεσαν επί του πεδίου της μάχης. Ο Γεωργάκης Ολύμπιος, ο οποίος έσπευσε εις βοήθειάν των, δεν ηδυνήθη να αποτρέψη την καταστροφήν. Διέσωσε μόνον την σημαίαν του Ιερού Λόχου και εκατόν, περίπου, εκ των πεντακοσίων Ιερολοχιτών. Οι υπόλοιποι ήσαν νεκροί... Η 7η Ιουλίου 1821, ημέρα της μάχης του Δραγατσανίου, έσημείωσε και την λήξιν της Επαναστάσεως του Αλεξάνδρου Υψηλάντου. Oικτρά αποτυχία η μάχη αυτή εξ επόψεως στρατιωτικών αποτελεσμάτων, είχεν, εν τούτοις, λαμπρά αποτελέσματα εξ επόψεως μακροπροθέσμων πολιτικών εξελίξεων. Διότι και τους Έλληνας εχαλύβδωσεν εις τον αγώνα των και την διεθνή Κοινήν Γνώμην συνεκίνησεν υπέρ των μαχομένων Ελλήνων. ΕΚΔΟΣΙΣ: Χ. Ν. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ (Σχέδιο Βύρωνος Απτόσογλου)

Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ της Χίου υπήρξεν ένα από τα πλέον τρομερά πλήγματα τα οποία υπέστησαν οι Έλληνες κατά την Επανάστασιν του 1821. Το όμορφο νησί κατεστράφη, οι δε κάτοικοί του εσφάγησαν ή επωλήθησαν ως δούλοι εις τα διάφορα σκλαβοπάζαρα. Ο αντίκτυπος εκ της καταστροφής της Χίου εκ μέρους των δυνάμεων του Τούρκου αρχιναυάρχου Καρά Αλή, ήτο, πανελληνίως και διεθνώς, μεγάλος. Ο Ελληνικός στόλος ενεφανίσθη εις τα ύδατα της Χίου και των Ψαρών ολίγον αργότερον της καταστροφής, την οποίαν δεν ηδυνήθη να παρεμποδίση. Αλλ' η ηγεσία του ελληνικού στόλου, αντελήφθη ότι ήτο επιβεβλημένον, διά το ηθικόν των μαχομένων Ελλήνων, να επιδιώξη μίαν συνάντησιν με τον εχθρόν και να επιχειρήση την τιμωρίαν του. Εκ 56 σκαφών απετελείτο ο ελληνικός στόλος, ο οποίος, επί τριήμερον, συνήψε ναυμαχίαν με τον τουρκικόν στόλον του Καρά Αλή. Αλλ ή ναυμαχία αύτη ουδέν αποτέλεσμα είχεν. Τέλος, ο τουρκικός στόλος επέστρεψεν εις την Χίον, ενώ ο ελληνικός κατηυθύνθη εις τα Ψαρά. Εις τα Ψαρά, οι ναύαρχοι του ελληνικού στόλου έλαβον την άπόφασιν νά καύσουν τον ελλιμενισμένον εις την Χίον τουρκικόν στόλον, χρησιμοποιούντες τα πυρπολικά. Βεβαίως, το εγχείρημα ήτο κάτι περισσότερον από επικίνδυνον και παράτολμον. Αι δε πιθανότητες επιτυχίας του, ελάχισται. Παρά ταύτα, την επιχείρησιν αυτήν ανέλαβαν ο Υδραίος Πιπίνος και ο Ψαριανός Κανάρης. Οι δύο πυρποληταί, βοηθούμενοι από το σκότος της νυκτός και υπό της αβλεψίας των διασκεδαζόντων το τέλος του Ραμαζανίου Τούρκων, εισήλθον με τα πυρπολικά των εις τον λιμένα της Χίου. Και του μέν Πιπίνου το πυρπολικόν προσεκολλήθη εις την υποναυαρχίδα του τουρκικού στόλου. Αλλά λόγω του ανέμου και του ότι το πλήρωμα του τουρκικού σκάφους αντελήφθη εγκαίρως τον κίνδυνον και αντέδρασε, το πυρπολικόν του Υδραίου πυρπολητού δεν ανατίναξεν την υποναυαρχίδα. Αντιθέτως, ο Κανάρης, με το ιδικόν του πυρπολικόν, ανετίναξε την ναυαρχίδα του Καρά Αλή. Επί του σκάφους ευρίσκοντο εκείνη την νύκταν 2.000 άτομα, πλήρωμα και προσκεκλημένοι, εορτάζοντες. Εξ αυτών, ουδείς σχεδόν εσώθη. Ο ίδιος ο αρχιναύαρχος, ο Καρά Αλής, εφονεύθη. Η σύγχυσις και η κατάπληξις αι οποίαι επεκράτησαν εκείνην την νύκτα, αλλά και την επομένην, εις τας τάξεις των Τούρκων, , ήτο μεγίστη. Και ο νέος αρχιναύαρχος του τουρκικού στόλου, τρομοκρατημένος, κατέφυγεν εις τον Ελλήσποντον. Την νύκτα της 6ης προς την 7ης Ιουνίου 1822, η Χίος έλαβεν την εκδίκησίν της. ΕΚΔΟΣΙΣ: Χ. Ν. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ (Σχέδιο Βύρωνος Απτόσογλου)

ΜΕΤΑ τάς αλλεπαλλήλους αποτυχίας των Τούρκων στρατηγών να καθυποτάξουν τους επαναστατημένους Έλληνας και να καταπνίξουν την Ελληνικήν Επανάστασιν, ο Σουλτάνος υπεχρεώθη να ζητήση την συνδρομήν του Μεχμέτ.Αλή, ηγεμόνος της Αιγύπτου, προκειμένου να κατασταλή ο απελευθερωτικός αγών των Ελλήνων. Η συμφωνία «έκλεισε» τον Μάρτιον του 1824. Συμφώνως προς τους όρους αυτής, ο ήνωμένος στόλος των Τούρκων και των Αίγυπτίων θα κατελάμβανε τας νήσους των Ελλήνων, ενώ ο Αιγυπτιακός στρατός, υπό τον Ιμπραήμ, θα κατέστειλε την επανάστασιν είς την Πελοπόννησον. Οι Τούρκοι θα ανελάμβανον νά καθυποτάξουν την Στερεάν Ελλάδα. Βάσει αυτής της συμφωνίας, υπετάγη ή επαναστατημένη Κρήτη από τους Αιγυπτίους, κατεστράφη η Κάσος, ενώ ο τουρκικός στόλος υπό τον ναύαρχον Χοσρέφ κατέστρεψε τα Ψαρά. Μετά από τάς επιτυχίας αυτάς των τουρκοαιγυπτίων, οι στόλοι των ηνώθησαν, με αντικειμενικόν σκοπόν την κατάληψιν της Σάμου. Αυτήν την κατάληψιν της Σάμου απεφασίσθη να αποτρέψη το Ελληνικόν ναυτικόν. 'Ενισχυμένον σχετικώς εκ των χρημάτων του δανείου, το οποίον είχε συνάψει εν Λονδίνω η ελληνική κυβέρνησις, διέθετε εις την επιχείρησιν αυτήν 70 πλοίο, 850 τηλεβόλα και 5.000 άνδρας, Είχεν όμως να αντιμετωπίση τας 2.500 τηλεβόλων του τουρκοαιγυπτιακού στόλου και τάς 30.000 των ανδρών, οι οποίοι υπηρετούν εις αυτόν. 'Ανισότης, δηλαδή, δυνάμεων εκπληκτική. Αλλά του ελληνικού στόλου ηγείτο ο Ανδρέας Μιαούλης, η μεγαλυτέρα ναυτική μορφή της Ελληνικής Επαναστάσεως, Προκειμένου το ελληνικον ναυτικόν να παρεμποδίση την μεταφοράν των "Ασιατικών στρατευμάτων είς την Σάμον, κατέλαβε το μεταξύ της νήσου και της ασιατικής ηπείρου στενόν. Κατ' αυτόν τον τρόπον όλαι αι προσπάθειαι του εχθρού απέτυχον. Την 24ην Αυγούστου του 1824, ο ελληνικός στόλος εσήκωσε τας αγκύρας και επροχώρησεν είς συνάντησιν του εχθρικού στόλου. Κατ' αρχάς συναντήθη μετά του τουρκικού στόλου, και Ο Χοσρέφ διέταξε τα πλοία τους να παραταχθούν είς ταξιν μάχης. Εν τούτοις, λόγω του πνέοντος εποχικού ανέμου, δεν διεξήχθη ναυμαχία μεταξύ του ελληνικού και του τουρκικού στόλου. Οι Τούρκοι ηναγκάσθησαν να υποχωρήσουν, αφού προηγουμένως αντάλλαξαν σφοδρά πυρά μετά των Ελλήνων, χωρίς σπουδαία όμως αποτελέσματα. Την νύκτα της 28ης Αυγούστου του 1824 ο ελληνικός στόλος ευρέθη αραγμένος είς τον κόλπον του Γέροντος, παρά την Μικρασιατικήν ακτήν. Ο τουρκοαιγυπτιακός στόλος ευρίσκετο μεταξύ Κω και 'Αλικαρνασσού, όταν οι προφυλακαί των αντιπάλων συνηντήθησαν πλησίον της Καλύμνου και ήρχισαν οι αψιμαχίαι, Η επομένη εύρήκε τον ελληνικόν στόλον εις δυσχερεστάτην θέσιν. Αφ' ενός μεν είχε τον άνεμον εναντίον του, αφ' ετέρου ευρέθη διηρημένος. Οι εχθροί εξεμεταλλεύθησαν αυτήν την κατάστασιν και επετέθησαν. Ενώ τα τουρκικά σκάφη παρημπόδιζον την συνένωσιν των διηρημένων σκαφών, τα Αίγυπτιακά επεχείρουν να καταστρέψουν τα ακινητοποιηθέντα, λόγω αντιθέτου ανέμου, ελληνικά πλοία εις τον κόλπον τουΓέροντος, Μόνον η ναυτική ιδιοφυΐα του Μιαούλη έσωσε την κατάστασιν, Εξεμεταλλεύθη και την ελαχίστην αύραν, διέταξεν επιτυχείς ελιγμούς, οι οποίοι ώδήγησαν εις την συνένωσιν των σκαφών του ελληνικού στόλου και όταν ο άνεμος το επέτρεψε, διέταξεν να κινηθούν τα περιπολικά. Το αποτέλεσμα υπήρξεν εκπληκτικόν, οι Τούρκοι ηναγκάσθησαν να καταφύγουν εις τον Ελλήοποντον διά να σωθούν. Και οι Αιγύπτιοι, καταδιωκόμενοι από τον Μιαούλην, κατέφυγον, με βαρείας απωλείας εις την Σούδαν της Κρήτης. Η νίκη των Ελλήνων κατά την ναυμαχίαν του Γέροντος είχε σώσει την Σάμον και καθυστέρησε την αποβίβασιν του Ιμπραήμ εις την Πελοπόννησον